Iedereen heeft wel eens last van stress. Op het werk, thuis of in het verkeer. Tijdelijk wat extra spanning is niet erg. Langdurige stress is een risicofactor voor hart- en vaatziekten en kan lichamelijke klachten geven.
Stress is een natuurlijke reactie van uw lichaam in noodsituaties. In uw hersenen komen hormonen vrij die u op scherp zetten. Uw oerinstincten komen naar boven. Het is vechten of vluchten!
Spanning is niet altijd negatief. Het is normaal dat u gespannen bent voor een huwelijk, vakantie, een presentatie in het openbaar of een verhuizing. Als de stresssituatie voorbij is of de klus geklaard, verdwijnt de spanning. Lichaam en geest herstellen zich.
Als de stressreactie blijft aanhouden, raakt uw stresssysteem overbelast. Dit is niet goed voor uw gezondheid. Uw lichaam kan niet voortdurend in een verhoogde staat van paraatheid zijn.
Voorbeelden van situaties waarbij langdurige stress optreedt zijn:
- een ingrijpende gebeurtenis, zoals verlies of ziekte van een partner of kind
- spanningen binnen het gezin
- problemen op het werk
- perfectionisme / de lat hoog leggen
- onzekerheid / vaak twijfelen
- financiële problemen
Hoe langer de stress duurt of hoe heviger de stress is, hoe meer tijd u nodig heeft om te herstellen.
Ook als er meerdere stresssituaties tegelijk optreden, wordt herstel moeilijker. De stress stapelt zich dan op. Stress heeft effect op het gehele lichaam.
Directe effecten van stress op het hart en bloedvaten zijn:
- hogere hartslag
- snellere ademhaling
- aanspannen van de spieren
- hogere bloeddruk
- hogere kans op vorming bloedpropjes
Stress kan ook leiden tot lichamelijke klachten, zoals:
- sneller verkouden of grieperig (verminderde afweer)
- maagklachten
- nek-of rugklachten
- extreme vermoeidheid, lusteloos zijn
- zich niet kunnen ontspannen
- benauwdheid, moeite met ademhalen
- (chronische) hoofdpijn of migraine
- onverklaarbare maag, darm of buikklachten
- vermoeidheid en slaapproblemen
- angst, paniekaanvallen
- somber zijn en veel piekeren, depressie
- prikkelbaar, onrustig of gejaagd zijn
De samenhang tussen de lichamelijke klachten en de psychische overbelasting is niet altijd direct duidelijk. De lichamelijke klachten treden meestal op de voorgrond en hebben bij medisch onderzoek geen duidelijke oorzaak opgeleverd. De psychosomatisch fysiotherapeut probeert samen met u de stress-factoren en de lichamelijke klachten in kaart te brengen en gaat kijken hoe uw situatie aangepakt kan worden.
De psychosomatisch fysiotherapeut begeleidt u in het herstellen van het evenwicht tussen belasting en belastbaarheid, en tussen spanning en ontspanning. U leert hoe uw lichaam werkt en hoe u daar zelf invloed op heeft. Er worden dus geen specifieke psychische aandoeningen op zichzelf behandeld, maar wel lichamelijke klachten waarbij er een relatie bestaat met het psychisch disfunctioneren. Een lichamelijke klacht blijft het uitgangspunt.